25.3.06

ursula le guin -το έπος της γαιοθάλασσας





Υπάρχει μόνο ένας τρόπος να φτάσεις στη Γαιοθάλασσα, κι αυτός είναι αρμενίζοντας. Αν σε πιάσει φουρτούνα στο Αρχιπέλαγος μη φοβηθείς. Σίγουρα θα είναι κάποιος ναυτικός γητευτής στο πλήρωμα και θα καταπραΰνει τον καιρό με έναν ρούνο που θα προφέρει- λίγο άγαρμπα, είναι αλήθεια- στην Αρχαία Λαλιά-ξέρεις, εκείνη την αρχαία γλώσσα της δημιουργίας που μιλάνε πλέον μόνο οι Δράκοι.

Αν πάλι τύχει και καταλήξεις κάπου προς τις Εσώτερες Στεριές, μη παραλήψεις να επισκεφτείς την όμορφη Χάβνορ με τις κόκκινες στέγες και τα μωσαϊκά στις αυλές. Εκεί δεν πρόκειται να συναντήσεις πλέον αρχέγονες θρησκείες με αιμοσταγείς θεότητες. Μόνο μάγους και γητευτές- τελευταίοι διαχειριστές των Αρχαίων Δυνάμεων της γης. Μάγους που θεραπεύουν με ξόρκια και βότανα, μιλάνε στον καιρό, φροντίζουν τις σοδειές και τα ζώα αφού μόνο αυτοί γνωρίζουν τα αληθινά ονόματα των ανθρώπων και των πραγμάτων…

Το ερμητικό-σχεδόν προ-ηθικό- σύμπαν της Ούρσουλα Λε Γκεν αναπόφευκτα παραπέμπει σε αυτό του Τόλκιν. Επιρροές από Βόρειες μυθολογίες, σκοτεινές δυνάμεις, δράκοι, ήρωες, μάγιστροι, ξόρκια και δαχτυλίδια.

Εδώ όμως δεν θα βρεις εύκολους συμβολισμούς για το κακό και το καλό, δεν θα βρεις «όμορφα» αλλιώτικα πλάσματα, ούτε στρουμφοχωριά από χόμπιτ. Το Έπος της Γαιοθάλασσας δεν είναι ένα διδακτικό παραμύθι για παιδιά με ευχάριστα ιντερμέδια εφηβικού χιούμορ, και χορταστικές περιγραφές μαχών.

Στέρεα βασισμένη σε ένα φιλοσοφικό υπόβαθρο που προέρχεται από την ίδια τη γλωσσική φιλοσοφία του Walter Benjamin, η συγγραφέας γράφει μια σκοτεινή ιστορία για τη χαμένη γλώσσα της φύσης, για την πάλη του ανθρώπου με τον εαυτό του και τη μοίρα του. Για ήρωες που ανδραγαθούν πρώτα απ´ όλα απέναντι στους φόβους τους και τις αδυναμίες τους. Για μια ανθρώπινη φυλή που νοσταλγεί και αγωνίζεται να ξαναβρεί τον ομφάλιο λώρο της με τη γη. Την όμορφη, φωτεινή και ευγενική γη που όμως μπορεί να γίνει σκοτεινή, τρομερή και σκληρή όταν θέλει να εκδικηθεί.

Στον κόσμο της Γαιοθάλασσας το κακό έχει το ακαθόριστο σχήμα της δεισιδαιμονίας, της υπέρμετρης φιλοδοξίας, της αγάπης για επιβολή και κυριαρχία, της ζήλιας και του φθόνου, όλων των προσωπικών δαιμόνων –το κακό δεν είναι οι άλλοι αλλά εμείς οι ίδιοι. Οι ανώνυμες δυνάμεις του ερέβους κατοικούν εκεί κάτω, στο πιο μύχιο σκοτεινό εγώ μας.

Αδυσώπητα ψυχογραφικό όσο και σκεπτικιστικό το εξάτομο έργο της Ούρσουλα Λε Γκεν –συγγραφέα του ευρύτερα γνωστού Aναρχικού των δύο κόσμων- παρά την γκρίζα ατμόσφαιρα, το νοσταλγικό του τόνο και μια υπόγεια μελαγχολία τελικά σου αφήνει-χαριστικά- μια χαραμάδα φωτός.

Κάθε λαβύρινθος εξάλλου έχει τουλάχιστον μια έξοδο-το θέμα είναι πόσο πολύ θέλεις να βγεις.


Ursula Le Guin
Το Έπος της Γαιοθάλασσας (6 τόμοι)
Μετάφραση Λίλη Ιωαννίδου
Εκδόσεις ΤΡΙΤΩΝ
Ο μάγος του Αρχιπελάγους
Οι τάφοι του Ατουάν
Η πιο μακρινή άκρη
Τεχανού
Ιστορίες της Γαιοθάλασσας
Ο άλλος άνεμος